باشگاه روزنامه نگاران مسجدسليمان/فرشيد خداداديان: نشست فرهنگی هنری”مسجدسلیمان و نفت”،پنجشنبه سی ام آبان ماه با حضور کارشناسان و متخصصان فرهنگی،هنری و صنعت نفت در فرهنگسرای ارسباران تهران برگزار شد.
تاریخ معاصر ایران زمین و به تبع آن جلوه های مختلف فرهنگی و هنری کشور متاثر از صنعت نفت بوده و در این میان مسجد سلیمان، به عنوان نخستین شهر نفتی ایران و خاورمیانه جایگاهی مهم دارد. بررسی این اهمیت، موضوع نشست فرهنگی هنری بود که در فرهنگسرای ارسباران تهران و با حضور علاقمندان به موضوع صنعت نفت و تاثیر این صنعت بر تاریخ معاصر ایران برگزار گردید.
در این نشست فرهنگی که بخش اصلی آن به نمایش فیلم مستند”نفت سیاه”ساخته علی خسروی اختصاص داشت، پس از نمایش فیلم، کوروش جاهد، کارشناس هنر و منتقد سینما با حضور کارگردان و سایر عوامل فیلم به نقد و بررسی این اثر مستند پرداخت.
جاهد، نگاه فیلم به موضوع سرنوشت اولین شهر نفتی ایران و روایت فیلم از زبان نمادین شهر را از امتیازات فیلم برشمرد و در عین حال، جای پرداختن به سایر موضوعات مرتبط با پیشینه نفتی این شهر تاثیر گذار اما محروم را در فیلم خالی دانست.
علی خسروی، کارگردان فیلم نیز با اشاره به چگونگی شکل گیری ایده ساخت این مستند، وضعیت نامساعد مردم و ساکنان مسجدسلیمان از نظر خدمات رفاهی و اجتماعی و اقتصادی را از دلایل اصلی ورود به این حوزه دانسته و این فیلم را اثری متفاوت در بین کارهای خود معرفی نمود که البته در زمان چهل و هشت دقیقه ای فیلم طبیعتاً بسیاری از موارد از قلم افتاده است.
خسروی با اشاره به تاثیر نویسنده گفتار متن فیلم، اردشیرصالح پور؛ حضور وی را مایه ارتقاء سطح کیفی کار دانست که باعث گردیده فیلم با استقبال منتقدین و همچنین مخاطبان علاقمند به موضوع نفت و مسجدسلیمان روبرو گردد.
اردشیر صالح پور،مدرس دانشگاه و کارشناس تئاتر و سینما که مجری این نشست فرهنگی هنری نیز بود، فیلم نفت سیاه را به این دلیل که کارگردانی غیر مسجدسلیمانی و با نگاهی بی طرفانه و واقعی آن را ساخته، درخور اهمیت دانست و یادآور شد:”البته در این زمینه کارگردانان و فیلم سازان محلی نیز آثار بسیار ارزشمندی ساخته اند، اما این که یک کارگردان شیرازی که پیش از آن هیچ گاه به مسجدسلیمان نرفته و پیش زمینه ذهنی از این شهر ندارد نیز به نقد وضعیت فعلی زندگی در این شهر می پردازد، قابل تامل و توجه است.”
پیش از نمایش فیلم و در آغاز برنامه مذکور، قبادآذرآیین، داستان نویس برجسته کشور یکی از داستان های کوتاه خود به نام”چاه”را برای حاضران خواند. داستان آذرآیین که برای حاضران علاقمند به آثار این نویسنده مطرح، با صدای خود او شنیدنی تر بود، روایتی از حضور استعمار نفتی در ایران و نحوه تعامل بختیاری های ساکن منطقه قشلاقی مسجدسلیمان با موضوع اکتشاف نفت در سرزمین شان بود که خوانش آن توسط نویسنده با استقبال حاضران روبرو گردید.
اسماعیل فرهادیان، کارشناس ارشد مخازن نفتی و از مدیران پیشین صنعت نفت مسجدسلیمان، دیگر سخنران این نشست فرهنگی بود که در توضیحات خود پس از اشاره به پیشینه تاریخی یکصد و چند ساله کشف نفت در مسجدسلیمان،یادآور شد:”علیرغم این که بیشتر مردم و برخی کارشناسان، مخزن نفتی مسجدسلیمان را تمام شده و ضعیف می دانند، تحقیقات جدید ما نشان داده که مسجدسلیمان حداقل تا یک قرن دیگر نفت خواهد داشت و مقوله مسجدسلیمان بدون نفت، واقعیت ندارد.”
این کارشناس ارشد مخازن نفتی، در عین حال تاکید کرد:”تجربه یک قرن گذشته ثابت می کند که در آینده پیش رو باید بیش از پیش به وضعیت مسجدسلیمان و شهرها و مناطقی همچون مسجدسلیمان توجه شود تا شاهد تکرار و استمرار مشکلات پیشین نباشیم.”
منوچهر یاوری،شاعر، نویسنده و مولف کتاب”شهر من مسجدسلیمان”در ادامه این برنامه فرهنگی به خوانش شعری به زبان بختیاری در وصف مسجدسلیمان پرداخت و پس از وی، محمدمراد یوسفی نژاد، شاعر و فعال فرهنگی و نویسنده مجموعه شعر”نفت که آمد و رفت”نیز شعر جدیدی در زمینه حضور استعماری نفت در ایران و مسجدسلیمان خواند که با استقبال علاقمندان روبرو گردید.
اردشیرصالح پور، مجری برنامه؛در پایان ضمن تقدیر از حضور کارشناسان و علاقمندان در این نشست، ابراز امیدواری کرد با افزایش فعالیت های فرهنگی و هنری همچون ساخت و نمایش فیلم مستند نفت سیاه، رسالت راستین هنر مبنی بر بیان درد جامعه تحقق یافته و مسجدسلیمان و خوزستان نیز با توجه بیشتر مسئولین شرایطی مناسب تر یابد.
شهرستان مسجدسلیمان در شمال غربی استان خوزستان، نخستین شهر نفتی ایران است که با کشف نفت از چاه شماره یک آن در سال 1287 خورشیدی(1908م)ایران وارد مرحله صنعتی و مدرن خویش گردید، اما بر اثر بی توجهی استعمارگران و متعاقباً کم توجهی به این شهر پس از کاهش تولید نفت از آن، در شرایط نامساعدی از نظر زیست محیطی، اقتصادی و معیشتی قرار دارد و علیرغم داشتن جوانان با استعداد، بیکاری و نبود امکانات باعث گردیده این نخستین شهر نفتی ایران و خاورمیانه، امروز جزء فقیرترین و محروم ترین شهرهای ایران باشد.
امید که چنین نشست و برنامه هایی تداوم داشته و هرچه بیش از پیش پربارتر گردند.